Go to the page content

DEĞERİNİ BİLENLER, HAYATINI İYİLEŞTİRİR!

Kan şekerinde uzun süreli yükseklik insan vücudunda birçok sistem ve organın olumsuz etkilenmesine yol açar.Bu yüzden; kan şekeri değerini bilenler, hayatını iyileştirir!

Açlık ve Tokluk Kan Şekeri Değeri Nedir?

Açlık kan şekeri, en az 8 saat aç kaldıktan sonra ölçülen şeker düzeyidir. Sağlıklı bireylerde normal değerin 100 mg/dl’nin altında olması gerekmektedir. 2 Yemeğe başladıktan 2 saat sonra ölçülen kan şekerine ise tokluk kan şekeri adı verilir. Sağlıklı bireylerde 140 mg/dl’nin altında olması gerekmektedir.2

Normal değerler hangi aralıkta olmalıdır?

Sağlıklı bireylerde, açlık kan şekerinin normalde 70-100 mg/dl aralığında, tokluk kan şekerinin 140 mg/dl’nin altında ve HbA1c’nin de %5,7’den az olması beklenmektedir.1-3  Diyabetli bireylerde  ideal kan şekeri hedef değerleri, diyabetin süresi (diyabet tanısı aldıktan sonra geçen toplam süre), yaş, eğer varsa diyabete eşlik eden hastalıklara göre değişkenlik gösterebilir. Sizin için ideal olan kan şekeri hedef değerlerinizi mevcut sağlık durumunuza göre doktorunuz belirleyecektir.3

Değerini bilenler, hayatını nasıl iyileştirir?

Türkiye, Uluslararası Diyabet Federasyonun (IDF) verilerine göre Avrupa’da Diyabet artış hızı-nın en yüksek olduğu ülke. Ülkemizde yaşayan 12 milyon civarında diyabetli var. Bunların 9 milyonu Sağlık Bakanlığı kayıtlarına göre ilaç tedavisi altında. 3 milyonu diyabetli olduğu halde farkında değil.⁴

Kan şekeri değerlerimizi bilirsek, diyabete ve diyabet ile ilişkili komplikasyonlara karşı önlem alabilir ve daha sağlıklı bir yaşama doğru yolculuk yapabiliriz.

Kan şekerinin uzun süreli yüksekliği; kalp ve damar hastalıklarına, inmeye, görme bozukluklarına, sinir ve böbrek hasarlarına neden olabilir. Ayakta yara oluşması, kangren ve buna bağlı uzuv kayıpları oluşabilir. Sağlıklı beslenme, hareketli yaşam tarzı ve hekim tarafından önerilen ilaçların düzenli alınması kan şekerlerinin istenilen düzeyde tutulmasını sağlar. Bu da diyabete bağlı görülebilecek organ hasarlarını önemli ölçüde azaltır.1

Hangi testle değerler öğrenilir?

  • Halk arasında 3 aylık şeker olarak da bilinen hemoglobin A1c (HbA1c) testi diyabet tanısı konulurken kullanılan temel testler arasındadır.3,5 Günün herhangi bir saatinde aç veya tok karnına yapılabilir.
  • HbA1c test sonucu yüksekse bu kanda çok fazla şeker olduğu anlamına gelir ve kandaki fazla şeker; böbreklerde, kalpte, gözlerde, ayaklarda ve diğer organlarda kontrolsüz diyabete bağlı ciddi sağlık sorunları gelişme riskini yükseltir.1,3,5

Ne sıklıkta tarama gerçekleştirilmeli?

  • 40 yaşından itibaren tüm bireyler 3 yılda bir tip 2 diyabet için taranmalıdır. Beden kitle indeksi ≥25 kg/m2 olup diyabet gelişimi açısından risk taşıyan bireyler daha genç yaşlardan itibaren ve daha sık (örneğin yılda bir kez) diyabet yönünden araştırılmalıdır.1

Diyabet takibinin dijitalleşmesi mümkün mü?

Gelişen teknolojiler diyabet tedavisinde hastaların hayatını kolaylaştırıyor. Diyabetli bireyler kan şekeri değerlerini daha rahat takip edebilecekleri yenilikçi çözümleri kullanarak diyabet yönetimini iyileştirebilirler.6

Hatta günümüzde diyabet tedavisinde kullanılan teknolojiler artık hastaların kan şekeri takiplerini hekim, hemşire ve hasta yakınları tarafından da kolaylıkla yapılabileceği bir noktaya ulaştı. Bu teknolojilere erişim ülkemizde oldukça kolay.7

Diyabette değerini bilmek hayatını iyileştirir, çünkü diyabetli bireyler kan şekerlerini normal aralıklarda tuttukça, diyabetin yan etkilerine maruz kalmadan, sağlıklı bireylerle aynı şekilde hayatlarını devam ettirebilirler.8

Beslenmenize dahil edebileceğiniz sağlıklı ipuçları

  • Ata tohum buğdayları içerdikleri polifenoller, nişasta yapısı, vitamin ve mineral farklılıkları, bu farklılıkların mikrobiyom üzerine olumlu etkileri nedeni ile açlık kan şekeri, insülin seviyeleri, kolesterol belirteçlerini iyileştirici yönde etki ederler.9
  • Öğünlere başlarken ilk yeşil yapraklı sebzelerin yenmesi öğün sonrası kan şekerinin daha az yükselmesini sağlar.10
  • 1 bütün simit, 4 dilim ekmek ile eşdeğerdir ve yaklaşık 60 gr şeker içerir.11
  • Baklagiller, yavaş sindirilebilen karbonhidrat, lif, magnezyumun ve bitkisel proteinin iyi kaynaklarıdır ve glisemik kontrolün sağlanmasında etkilidirler.12
  • Bir fincandan fazla yeşil çay içmek diyabet riskini %33 azaltabilir. Serum açlık ve tokluk kan şekerini azaltabilir.13
  • Brokoli; hücrelere verilen zararı azaltmaya katkıda bulunur ve özellikle pankreas hücrelerinin yenilenmesini hızlandırarak insülini artırır ve kan şekerini düşürür.14
  • Domatese kırmızı rengini veren likopen sayesinde tip 2 diyabet ve bozulmuş glikoz metabolizmasını iyileştirir.14
  • 2≤ fincan/gün filtre edilmiş kahveyi düzenli içmek tip 2 DM riskini azaltabilir.15
  • Zencefil, içerdiği sindirim enzimi sayesinde sindirimi kolaylaştırır ve öğün sonrası kan şekerinin dengelenmesinde yardımcıdır.16

Unutmayın, hepimizin hayatı çok değerli. Değerlerimizi bilerek daha sağlıklı yaşayabilir, diyabete karşı güçlü bir mücadele verebiliriz. Bu yüzden diyoruz ki; 

Değerini Bilenler, Hayatını İyileştirir.

TR24DI00030

Referanslar:

1. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedir? https://temd.org.tr/hastaliklar/diyabet-seker-hastaligi Erişim Tarihi:14 Ekim 2024

2. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Diyabet Nedir? https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-ve-hareketli-hayat-db/Dokumanlar/Diyabet/Diyabet-Nedir.pdf Erişim Tarihi: 14 Ekim 2024

3. Türkiye Diyabet Vakfı. Ulusal Diyabet Konsensus Grubu. Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2024. ISBN 978-625-94103-2-6

4. Türkiye Diyabet Vakfı 14 Kasım Dünya Diyabet Günü Basın Duyurusu. https://turkdiab.org/medya/14_KASIM_BASIN_BULTENI.pdf Erişim Tarihi: 7 Kasım 2024

5. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu 2024. ISBN 978-625-99759-2-4

6. J Med Internet Res. 2021 Feb 19;23(2):e23244. doi: 10.2196/23244

7. J Med Internet Res. 2022 July 28;24(7):e37430. doi: 10.2196/37430.

8. Turkiye Klinikleri J Intern Med. 2021;6(2):80-5 DOI: 10.5336/intermed.2020-77581

9. Nutrients. 2019 Dec; 11(12): 2879. doi: 10.3390/nu11122879

10. Mol Nutr Food Res. 2021 Jul;65(13):e2000923. doi:10.1002/mnfr.202000923.

11. Türkiye Endokrinoloji ve metabolima Derneği. Diyabet ve Sağlıklı Beslenme https://www.temd.org.tr/Assets/docs/DiyabetveSaglikliBeslenmeKitapcigi.pdf Erişim tarihi: 14 Ekim 2024

12. Diabetologia, 2009 Aug;52(8):1479-95. doi: 10.1007/s00125-009-1395-7.

13. Crit Rev Food Sci Nutr, 2024;64(17):5719-5747. doi:10.1080/10408398.2022.2157372.

14. Fonsiyonel Besinlerin Sağlıktaki Rolü - Doç. Dr. Müge Arslan -2021

15. Nutrients. 2021 Mar 31;13(4):1144. doi: 10.3390/nu13041144.

16. ev Lat Am Enfermagem. 2020. doi: 10.1590/1518-8345.3870.3369.