Go to the page content

Tip 1 diyabet için insülin tedavisi

Tip 1 diyabeti olan kişilerde bağışıklık sistemi, pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırır. Bunun sonucunda, vücutta kan şekeri düzeyini sağlıklı bir seviyede tutmak için yeterli insülin kalmaz. Burada, tip 1 diyabet için mevcut insülin tedavilerine ve bunların vücudunuzun doğal insülin yanıtına ne kadar yakın olduğuna bakacağız.

 

Tip 1 diyabetlilerin tedavileri için günlük insülin enjeksiyonlarına ihtiyacı vardır. İnsülin tedavisi, diyabeti olmayan birindeki doğal insülin yanıtına mümkün olduğunca benzemeyi amaçlar. Bu tedavi, tip 1 diyabetli kişilerin kan şekeri düzeylerini korumak için doğru miktarda insülin sağlamasına yardımcı olurken, hem bugün sağlıklı olmak hem de yaşamın ilerleyen dönemlerinde gelişebilecek sağlık sorunlarının önüne geçmek için önemlidir.

“İnsülinimin doğala mümkün olduğunca yakın şekilde etki göstermesi çok önemli ve bu da konforlu ve diğerlerinden farksız bir hayat sürmemi sağlıyor.”

--Nic tip 1 diyabetle yaşıyor

İnsülin tedavisi türleri

Tip 1 diyabet için çeşitli insülin tedavileri mevcuttur. Diyabet tedavinizi özel ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize uygun hale getirmek için mevcut tedavi seçenekleri hakkında doktorunuzla görüşün.

Bazal insülin

Uzun süreli ve sabit insülin salgısı sağlar.

Öğün zamanı (bolus) insülini

Yemek yedikten sonra kan şekerinde meydana gelen ani artışları düşürür.

Hazır karışım insülinler

Hızlı etkili bir insülini ve aynı insülinin etkisi uzatılmış formunu tek kalemde içerir.

Ko‑formülasyon insülin

Uzun ve hızlı etkili iki farklı insülini tek kalem içinde bulundurur.

Bazal insülin tedavisi

Bazal insülin tedavisi, diyabeti olmayan kişilerdeki gibi sürekli ve tutarlı insülin salgısını sağlamayı amaçlar. Kan şekeri düzeylerinizi, öğünler arasında ve uyuduğunuz zaman da dahil olmak üzere tüm gün boyunca sabit tutmak için, uzun bir süre boyunca kanınızda düşük, tutarlı bir insülin düzeyi sağlar. 

Çok fazla veya çok az insülin, hipoglisemiye (düşük kan şekeri) veya hiperglisemiye (yüksek kan şekeri) neden olabileceğinden bazal insülinin doğal insülin yanıtına yakın olması önemlidir2,4.

Öğün zamanı (bolus) insülin tedavisi

Kan şekeriniz yemek yedikten sonra hızla yükselir ve bazen bazal insülin tedavisi bu ‘ani artışları’ kontrol etmek için yeterli olmaz. Bolus olarak da adlandırılan öğün zamanı insülin tedavisi, yemek yedikten sonra kan şekerinde meydana gelebilecek bu tür ani yükselişleri dengelemeyi amaçlamaktadır. Öğün zamanı insülin tedavisi, diyabeti olmayan bir kişideki insülin yanıtına ne kadar yakın olursa, bu ani artışları o kadar hızlı azaltabilir. 

Öğün zamanı ani artışları uygun şekilde yönetmek için farklı insülinler mevcuttur ve son nesil ultra hızlı etkili öğün zamanı insülinleri, insülin tedavisinin hızı ile doğal insülin yanıtı arasındaki farkı kapatmayı amaçlar. Sonuç olarak, öğün zamanındaki kan şekeri kontrolünü iyileştirebilirler1,3 ve insülin dozu, öğün zamanı ve yemek seçimiyle uyumlu şekilde daha fazla esneklik ve rahatlık sunabilirler. Bu şekilde öğün öncesi kullanılacak dozun daha kolay hesaplanmasına imkan verir ve tip 1 diyabetli kişilerde kan şekerinin daha iyi kontrol edilmesini sağlayabilirler.

Hazır karışım insülin tedavisi

Diğer bir insülin tedavisi türü de hazır karışım insülinlerdir. Hazır karışım insülinler, kısa etkili bir insülin ile aynı insülinin etki süresi uzatılmış formunu tek bir enjeksiyonda birleştirir5 ve aç karnına (yemekler arasında ve gece boyunca) ve yemekten sonra diyabeti olmayan birinin vücudundaki insülin üretimini taklit etmeyi amaçlar. Bulanık görünümlüdürler, kullanmadan önce çalkalanmaları gerekir.

Ko-formülasyon insülin tedavisi

Hızlı etkili ve uzun etkili 2 farklı insülini bir arada bulunduran insülinlerdir. Berrak görünümlüdürler, kullanmadan önce çalkalanmaları gerekmez.6

İnsülin tedavisinin uygulama yolları

İnsülin, deri altına enjeksiyon veya bir insülin pompası ile infüzyon yoluyla alınmalıdır. İnsülin tablet olarak verilemez; çünkü sindirim sistemi midedeki insülini etki göstermesinden önce parçalayacaktır.

Enjeksiyonlar

Birçok kişi insülini kalemlerle uygulanan enjeksiyon yoluyla alır. İnsülin enjeksiyonları için gereksinimlerinize yanıt veren geniş bir kalem ve iğne yelpazesi mevcuttur. Bunlar enjektör olduğu neredeyse anlaşılmayan şık bir kalem görünümünde ve kullanımı kolay olacak şekilde tasarlanmıştır.

Kalemler önceden doldurulmuştur ve içerdiği insülin bitince atılır, yeniden doldurulmaz. Kullanırken çok küçük bir basınç uygulamak yeterlidir, bu da onları 6 yaş ve altındaki çocuklar ve yaşlı nüfus dahil olmak üzere birçok kullanıcı için uygun hale getirir. 

İnsülin pompaları

Tip 1 diyabeti olan bazı kişiler insülin pompası adı verilen küçük, bilgisayarlı bir cihaz ile insülin kullanır. İnsülin pompaları vücuda gün boyunca insülin sağlar. Bunun mantığı, gün içinde ayrı enjeksiyonlar uygulamak yerine, bir insülin pompasının gün boyunca tıpkı vücudunuzun doğal olarak yaptığı gibi yavaş yavaş insülin salgılamasıdır. Bu, pompanın sürekli veya bazal insülin yerine geçtiği anlamına gelir. Öğün zamanı geldiğinde, bir yemek yendiğinde pompa değişken miktarlarda insülin de verir (bolus insülin).

Diyabet Belirtileri

İnsülin pompası temel olarak küçük, esnek bir tüple birbirine bağlanan iki parçadan oluşur:

  • İnsülini içeren bir rezervuar
  • Cildin altına yerleştirilmiş bir iğne

İnsülin pompası, kişinin karnının alt kısmına takılır ve yapışkan bir bantla yerinde tutulur veya kemere, kol bandına, sütyene veya başka bir aksesuara takılır. Ortalama bir pompa oyun kartı boyutundadır. Dijital ekran ve programlama düğmeleri vardır.

Farklı özelliklere sahip çok sayıda farklı insülin pompası türü mevcuttur. Örneğin, daha modern pompaların bazıları dokunmatik ekranlara sahiptir veya bir glukometreye (kan şekeri ölçüm cihazı) kablosuz olarak bağlanabilir. Doktorunuz ihtiyaçlarınıza ve yaşam tarzınıza en uygun modeli seçmenize yardımcı olacaktır.

TR21DI00099

Referanslar
  1. Home PD. Diabetes Obes Metab 2015; 17(11): 1011–20. 
  2. Tibaldi J. Am J Med 2014; 127: S25-38.
  3. Cengiz E et al. Expert Rev Med Devices 2016; 13(1): 57-69. 
  4. Bolli GB et al. Diabetes Technol Ther 2011; 13(Suppl. 1): S43-52.
  5. Downie M et al. Diabetes Ther 2016; 7(4): 641-657.
  6. Haahr H, Fita EG, Heise T. Clin Pharmacokinet. 2017 56(4):339-354.

İlgili makaleler